Thursday, 24 January 2019

თბოგამტარობა თვალსაჩინოდ

თბოგადაცემის ერთ-ერთი გზაა თბოგამტარობა: სითბო გადაეცემა სხეულის მეტად გახურებული ნაწილიდან ნაკლებად გახურებულს. ეს პროცესი წარმოდგენილია GIF -ის სახით. მერხევი ბურთულები აქ განასახიერებენ ნივთიერების შემადგენელ მოლეკულებს.  მიაქციეთ ყურადღება, რომ ისინი მხოლოდ ადგილზე ირხევიან  - თბოგამტარობის დროს არ ხდება ნივთიერების გადატანა.  სხეულის უფრო ცხელი (წითელი) ნაწილიდან უფრო ცივს (ლურჯს) გადაეცემა მხოლოდ ენერგია. წითელი "მოლეკულები" უფრო სწრაფად მოძრაობენ და ურთიერთქმედებენ ლურჯ "მოლეკულებთან". შედეგად "ლურჯების" სიჩქარეც იზრდება და თანდათნობით ისინიც წითლად იფერებიან. ეს ნიშნავს: თავდაპირველად იზრდება სხეულის იმ ნაწილაკების სიჩქარე (და კინეტიკური ენერგიაც), რომლებიც ახლოს არიან სითბოს წყაროსთან. შესაბამისად მატულობს ამ ნაწილის ტემპერატურა. ურთიერთქმედების შედეგად კი იზრდება მეზობელი ნაწილაკების სიჩქარე, ე.ი. კინეტიკური ენერგიაც და მეზობელ უბანზეც ტემპერატურა მატულობს. და ა.შ.
თბოგამტარობა

Monday, 21 January 2019

ნისლი ბოთლში


ბოთლს გამოავლეს წყალი და მოარგეს საცობი, რომელშიც მჭიდროდაა გაყრილი მილი. ამ მილის საშუალებით ბოთლში ტუმბავენ ჰაერს. ბოთლში ჰაერის წნევა იზრდება. და თუ ჩატუმბვას გავაგრძელებთ, საცობი ამოვარდება. როგორც ხედავთ, ბოთლში ნისლი წარმოიქმნება. ვიცით, რომ ნისლი, როგორც წესი, აცივებისას ჩნდება. ხომ არ არის ბოთლში ნისლის წარმოქმნა ბოთლში ჰაერის ტემპერატურის შემცირების მაჩვენებელი?
ბოთლიდან საცობის ამოგდებისას შეკუმშული ჰაერი სწრაფად გაფართოვდა და ამას მისი ტემპერატურის შემცირება მოჰყვა. გაფართოებისას და ბოთლიდან საცობის ამოგდებისას ჰაერი შინაგანი ენერგიის ხარჯზე ასრულებს მუშაობას.ამიტომ მისი შინაგანი ენერგია მცირდება.პირიქით, თუ ჩვენ მუშაობას შევასრულებთ ჰაერის შეკუმშვაზე, მისი შინაგანი ენერგია გაიზრდება.


  დავალება 27 მარტისთვის შეფასების კრიტერიუმი 1. როგორ იცვლება ატმოსფერული წნევა სიმაღლის ზრდასთან ერთად როგორ იცვლება ატმოსფერული წ...